Хүний тогтвортой хөгжлийг хангах тааламжтай орчныг төр дангаараа, эсвэл зах зээл дээр ажлын байр, орлого бий болгогч хувийн хэвшлийн оролцоотойгоор ч бүрдүүлж чадахгүй, энд иргэний нийгмийн үүрэг оролцоо зайлшгүй шаардлагaтай гэдэг нь дэлхийн олон орны хөгжлийн туршлагаас нэгэнт тодорхой болжээ. Иймд сүүлийн арваад жил олон улсын хөгжлийн байгууллагууд иргэний нийгэмд илүү анхаарах боллоо. Олон улсын байгууллагуудаас хэрэгжүүлж байдаг хөгжлийн хөтөлбөрүүдийг “ Иргэний нийгмийг чадваржуулах”-д чиглүүлэх боллоо. Иргэний нийгэм нь аливаа нийгмийн улс төрийн болон ний...

7.1 Үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийн тухай

Аливаа бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх үйлчилгээ явуулахад тодорхой хэмжээний хүчин зүйлсийг зайлшгүй ашигладаг. Үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлс гэдэг нь үйлдвэрлэлд хэрэглэгдэх төрөл бүрийн нөөцүүд юм. Эдийн засаг онолд үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийг :

1. Хөдөлмөрийн нөөц

2. Газрын нөөц

3. Капиталын нөөц

4. Аж ахуйг эрхлэн хөтлөх арга ухаан гэж хуваан үздэг.

Өрхийн аж ахуйн ба пүүсийн уялдаа:

l Өрхийн аж ахуйн нь үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийн өмчлөгч буюу нийлүүлэгч, пүүс нь үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийн ашиглагч буюу хэрэглэгч.

l Өрхийн аж ...

Улс орны эдийн засгийн өсөлтөнд олон улсын санхүүгийн тогтолцоо /систем/ чухал нөлөөтэй байдаг. Зах зээл өндөр хөгжсөн орнуудын санхүүгийн тогтолцооны нэг тал нь үнэт цаасны зах зээл болдог. Энэ утгаараа үнэт цаасны зах зээл нь улс орны хөгжилд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Манай улсын хувьд зах зээл эдийн засгийн тогтолцоонд шилжээд 19 гаруй жилийн нүүр үзэж хууль эрх зүйн орчинг нь бүрдүүлсэн хэдий ч одоо болтол зүй ёсоор хөгжөөгүй л байна. Энэ утгаараа үнэт цаасны зах зээл нь улс орны хөгжилд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Монгол улсын үнэт цаасны тухай хуульд үнэт цаасны зах зээл гэдэг нь үнэт цаас гар...

Сонгодог эдийн засгийн ухаан нь эдийн засгийн ухааны анхны хэлбэр юм.

Үндэслэгчид нь Шотландын эдийн засагч философич Адам Смит (1723-1790), Английн эдийн засагч Давид Рикардо (1772-1823) нар юм. Тэдний бий болгосон онол нь эдийн засгийн суурь ухааны үндэс суурь болж өгсөн учраас сонгодог онолчид хэмээн нэрэлдэг ажээ.

Хо-Ши-Миний нэрэмжит  Улсын тэргүүний 14-р сургуулийн “Нийгмийн ухаан” хичээлийн Захирлын нэрэмжит шалгалтын билет

Билет 1

1.    Ардчилал гэж юу вэ?

2.    Далд эдийн засгийн үр

Билет  2

1.    Ардчилалд хандах хандлагыг тайлбарлана уу?

2.    Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн гэж юу вэ?

Билет 3

1.    Ардчиллын хөгжлийн үеүүдийг нэрлэж тайлбарлана уу?

2.    Үндэсний цэвэр бүтээгдэхүүн гэж юу вэ? Хэрхэн тодорхойлдог вэ?

Билет 4

1.    Монгол дахь ардчилсан үйл явцын эхний үр дүн

2.    Үндэсний нийт бүтээгдэхүүн, түүнийг тооцох арга

Билет 5

1.    Монголын ардчиллын үр дүн

2.    ...

:                                   Нэр:

1.     Нийгмийг хамгийн энгийн утгаар нь юу гэж  тодорхойлдог вэ?

а/ Соёл ба иргэншил                       б/ зэрлэг ба орчин  

в/ Энгийн ба нийлмэл                           г/  Төр ба улс

2.     Хүний амьдралыг асуудлуудыг шийдвэрлэдэг, тогтвортой дахин давтагддаг тухайлан хэлбэржсэн харилцааг .... гэнэ.     

а/ нийгмийн харилцаа                     б/ харилцан үйлдпэл         

            в/төрийн харилцаа                                г/ бүлэг хоорондын

3.     Нийгэм бол хөдөлмөрийн хуваарьт оршин үйлчилж байдаг буй том  тогтолцоо гэж ...

Нэгж хичээл: Ардчилал

Анги 11а, д

Вариант “Б”

1.    Ардчилал бол ард түмнээс сонгогдсон ард түмний төлөө ард түмний өөрсдийнх нь засаглал гэж хэн тодорхойлсон бэ?

                        а/А. Линкольн                  б/ У.Черчилл                   в/ К. Поппер          г/ Ц. Элбэгдорж

2.    Ардчиллын давалгаа хэмээх мөчлөг үеүүдийг хэд хуваадаг вэ?

             а/1                                    б/2                                   в/3                          г/4

3.    Ардчиллын өрнөлтийн үе хэдээс хэдэн онд хамаарах вэ?

           а/ 1820-1942                  б/1926-1960...

Нэгж хичээл: Ардчилал

Анги 11а, д

Вариант “А”

1.    Ардчилал гэдэг нь .................................юу гэсэн язгуур утгатай ойлголт вэ?

2.    Ардчилалд хандах хэдэн янзын хандлага байдаг вэ?

                    а/ 1                        б/2                      в/3                       г/4

3.    “Төрийг иргэдийн цөөнх нь биш, харин олонхи нь удирдах ёстой. Ийм болохоор төрийн хууль хувийн сонирхол биш олонхийн тэгш эрхийг төлөөлж байх ёстой” гэж хэн хэлсэн бэ?

                   а/Перикл                 б/Сократ               в/Платон              г/ У. Черчилл

4.    Мон...

Нэгж хичээл: Эдийн засгийн ухагдахуун

Анги 11а, 11д                                                                                                Нэр:

“B”

1.    “Яаж-хэнд – юуг үйлдвэрлэх вэ” гэдэг асуудал нь ..................... тогтолцоонд илүү хамаарах асуудал юм.

         а/чөлөөт зах зээлийн                                   б/төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийн

                        в/холимог зах зээлийн                              в/уламжлалт эдийн засгийн

2.    Төрийн зохицуулалтаар эдийн засгийн үр өгөөжтэй хөгжлийг хангаж болно гэж анх үзсэн эдийн засгийн онолч хэн б...

Нэгж хичээл: Эдийн засгийн ухагдахуун

Анги: 11а, 11д                                                                                                  Нэр:

“А”

1.    Боломжит хувилбаруудаас сонгосон бараа үйлчилгээг ямар түүхий эд, технологиор хэнээр хийлгэх вэ? гэдэг асуудал нь.....................-д хамаарна.

                а/ хэнд зориулан үйлдвэрлэх вэ?                       б/юу үйлдвэрлэх вэ?

                                       в/яаж үйлдвэрлэх вэ?                               г/аль алинд нь хамаарахгүй

2.     Засгийн газар эдийн засгийн амьдралд аль болохоор бага оролцох ё...